De restopgave die voortkomt uit de opdracht van het Rijk om te voldoen aan de spreidingswet is een opgave die ons wordt opgelegd omdat het landelijk beleid al jaren faalt. De inwonerspartij is van meet af aan kritisch geweest op deze wet. Het lijkt alsof de gemeenteraad het afgelopen jaar vaker en intensiever gesproken heeft over deze spreidingswet en over asielopvang, dan over de schreeuwende woningnood onder onze Houtense jongeren. Juist zij mogen niet vergeten worden.

Dinsdagavond 21 januari lag het raadsvoorstel van de restopgave van de spreidingswet voor in de gemeenteraad. De Inwonerspartij is van meet af aan kritisch geweest op de spreidingswet, zoals ook de Raad van State op het wetsvoorstel destijds. De Raad van State waarschuwt dat de wet zal leiden tot concurrentie in plaats van solidariteit tussen gemeenten, dat het risico bestaat op concurrentie tussen vluchtelingen en dat de wet niet bijdraagt aan het effectief bereiken van de doelstellingen en onnodig complex is.

De verhouding tussen opdrachten vanuit het Rijk en het toekennen van middelen aan gemeenten is in overigens volledig zin uit balans, hetgeen zich in het Ravijnjaar (2026) pijnlijk zal manifesteren op onze begroting. Problemen van het Rijk worden constant op het bordje van decentrale overheden, zoals de gemeente, gelegd zonder passende financiering. Dit begon met de transitie van de jeugdzorg, daarna volgde de implementatie van de complexe omgevingswet en nu deze spreidingswet.

De gemeenteraad heeft de afgelopen jaren veelvuldig gesproken over de opvang van asielzoekers en statushouders. “ITH wil blijven benadrukken dat er in Houten enorm veel jongeren en senioren al jaren op zoek zijn naar een passende woonplek. Juist hen moeten we niet vergeten. Juist hen moeten we nu verlichting bieden.”, aldus Willem Zandbergen. Echter, de spreidingswet is een opgave waar we op dit moment simpelweg aan zullen moeten gaan voldoen als gemeente. Voor de inwonerspartij is het randvoorwaardelijk dat het college terug komt naar de raad indien de spreidingswet wordt ingetrokken. Sterker nog: wat betreft ITH hadden er in afwachting van die intrekking helemaal geen voorbereidingen gedaan hoeven te worden.

De inwonerspartij is positief dat het college nu start met het betrekken van inwoners bij de te maken keuzes. Inwoners dienen zo breed mogelijk betrokken te worden bij asielopvang. We hebben bij de Houten Hub nu al gezien hoe het niet tijdig betrekken van inwoners contraproductief werkt. Voor ITH is ten aanzien van een eventuele locatiekeuzes, indien nodig, uiteindelijk doorslaggevend in hoeverre er draagvlak is in de samenleving om voor een bepaalde locatie te kiezen. Indien er een eventuele locatie moet worden gekozen is het voor ITH belangrijk dat hier enkel statushouders en kansrijke vluchtelingen worden opgevangen en geen veiligelanders.

Indien uit de consultatieronde een optie komt die op veel draagvlak uit de samenleving kan rekenen, wil ITH ook bekijken of dit een alternatief kan zijn voor de locatie Houten Hub. Zoals ITH al enige tijd waarschuwt is de kans groot dat we met de Houten Hub op korte termijn namelijk helemaal niets kunnen bijdragen aan een verlichting in Ter Apel.

Enter, het jongerencentrum van Houten, is onder vorige colleges jarenlang verwaarloost. Dit college gaat nu eindelijk investeren in een grote opknapbeurt voor Enter, zodat Houten&Co eindelijk weer een fijne plek heeft waaruit zij hun belangrijke werk voor jongeren kunnen voortzetten. Daarnaast is er na een jarenlange zoektocht nu in Enter ook een passende oplossing gevonden voor de huisvesting van KNA. Er kan nu muntifunctioneel gebruik gemaakt worden van Enter door onder andere muziek, beweging en ontmoeting samen te brengen.

De uitstraling en inrichting van jongerencentrum Enter passen al jarenlang niet bij de doelstellingen van het gebouw en de doelstellingen van de gebruikers van het gebouw. Jongerenwerk in Houten is een onmisbare basisvoorziening voor de Houtense jongeren. Enter heeft de laatste jaren steeds een belangrijkere functie gekregen in het begeleiden van kwetsbare jongeren, het stimuleren van persoonlijke en sociale ontwikkeling en het opbouwen van een netwerk voor jongeren. Voor de Inwonerspartij is het belangrijk dat de jongerenwerkers en de jongeren een fijne plek hebben om samen te komen. Het plan van het college voorziet in een verbetering van het gebouw die zorgt voor een aanzienlijke verbetering voor alle gebruikers.

Daarnaast wordt met dit plan voorzien in een nieuwe huisvesting voor de Muziekvereniging Kunst na Arbeid (KNA). Zij zijn op dit moment gevestigd in de Grund, maar hier heeft de gemeente een ambitie om woningbouw te realiseren. KNA heeft een ruimte nodig die voldoende geluidsdicht is en die groot genoeg is. ITH is blij dat de realisatie van woningbouw op de locatie van de Grund een stap dichterbij komt. Deze locatie is wat de inwonerspartij betreft zeer geschikt voor seniorenwoningen, bij voorkeur ook een inwonersinitiatief zoals een Knarrenhof of Bezield Wonen.

Houtense inwoners, bijvoorbeeld jongeren die hier geboren en getogen zijn, staan vanaf de ingang van de huisvestingsverordening vooraan bij de toewijzing van een betaalbare nieuwbouwkoopwoning. Ook zijn deze voorrangsregels voor Houtense inwoners bij sociale huur onverkort van toepassing. Voor de inwonerspartij is het een mijlpaal dat de voorrangsregels voor Houtense inwoners waar zij al jaren voor strijdt nu eindelijk een feit zijn. Deze mijlpaal is een bijna letterlijke vertaling van de slogan van de inwonerspartij: Inwoners voortaan vooraan!

“Veel jongeren zien in andere gemeenten al tijden dat bij de inschrijving op een nieuwbouwproject er gekeken wordt naar de binding van een woningzoekende aan de gemeente. Het frustreert dat zij hier in Houten een dergelijke voorrang nooit kregen en dus naast het net vissen. Deze maatregel moet Houtenaren meer kans bieden op het vinden van een betaalbare woning.” aldus Sharon Zwijsen (raadslid ITH).  Maatschappelijke voorrang aan de gemeente is een van de voorwaarden voor voorrang. Dit kan als je bijvoorbeeld bij je ouders in Houten woont vanaf je geboorte, maar dit kan ook als je op kamers bent gaan wonen of noodgedwongen tijdelijk buiten Houten bent gaan zoeken. In zo’n geval moet je de afgelopen tien jaar minimaal zes jaar onafgebroken in Houten hebben gewoond.

Ook wordt voorrang verleend aan woningzoekenden met een vitaal beroep (zorg, kinderopvang, onderwijs, brandweer en politie). Zwijsen heeft middels een amendement toegevoegd dat woningzoekenden met een vitaal beroep alleen voorrang krijgen indien hun primaire werkplek in de gemeente is. Op vragen uit de raad waarom Zwijsen geen voorrang wilde geven aan woningzoekenden met een vitaal beroep uit de hele regio antwoordde zij: “De schaarste van passende betaalbare woningen voor jongeren is enorm groot. Wanneer iemand een vitaal beroep in de gemeente Houten vervult zijn wij zeker van mening dat je voorrang behoort te krijgen, maar het is niet aan ons om een probleem voor de gehele regio op te lossen. De U10 regio is enorm en als we alle woningzoekenden met een vitaal beroep uit die regio voorrang geven, is de kans heel groot dat onze jongeren weer buiten het net vissen. Woningzoekenden die een vitaal beroep vervullen in de regio kunnen hier komen wonen, maar ze krijgen geen voorrang op de betaalbare woningen die voor Houtense jongeren zo enorm belangrijk zijn.”

Ook heeft Zwijsen middels een motie het college opgeroepen om de mantelzorgurgentie opnieuw te bekijken. De gemeenteraad heeft van de Adviesraad Sociaal Domein het signaal gekregen dat die urgentie bijna niet gebruikt kan worden, omdat de criteria zo streng zijn dat bij niemand ervoor in aanmerking komt. De inwonerspartij acht dit onwenselijk. Mantelzorgers geven hulp aan mensen in de omgeving die het écht nodig hebben en nemen daarmee vaak taken over van zorgpersoneel. Eind vorig jaar zijn nieuwe beleidsregels ingegaan waarmee het college het mogelijk heeft gemaakt om bijgebouwen te plaatsen en in te richten ten behoeve van (pré)mantelzorg. Voor de zorgbehoevenden en de mantelzorgers biedt dat een prachtige mogelijkheid om direct in elkaars nabijheid te wonen. Dit is een prachtig initiatief, maar dit is niet voor iedereen mogelijk. Voor mantelzorgers die vanwege hun inkomen afhankelijk zijn van sociale huur wil de inwonerspartij ook een passende oplossing. De motie werd door de volledige gemeenteraad gesteund.

Vorige week kwam in het Houtens Nieuws dat Stichting Kerkzicht zich zorgen maakte om de nieuwe voorrangsregels, omdat zij in de laatste fase van de afspraken met de gemeente waren en dit ineens een verandering van de spelregels zou betekenen. Het bouwplan in ’t Goy is door en voor dorpsbewoners bedacht en uitgewerkt. Een amendement van de coalitie zorgde ervoor dat bouwproject Kerkzicht uitgevoerd kan worden zoals het bedoeld was. Voor en door ’t Goy.

Wethouder Rosa Molenaar (ITH) heeft vandaag de raad op de hoogte gebracht van haar vertrek als wethouder. Willem Zandbergen, fractievoorzitter van ITH, noemt haar vertrek een aderlating nu zij veel betekend heeft voor Houten, maar heeft alle begrip voor de reden van haar vertrek. “Rosa heeft met haar planologische ervaring en deskundigheid ervoor gezorgd dat het Houtens DNA voor Houten behouden is gebleven en dat de megalomane plannen van het vorige college met veel hoogbouw, minder groen en stedelijke verdichting zijn voorkomen. Daarmee heeft zij invulling gegeven aan de wensen van de inwoners en heeft zij recht gedaan aan de uitkomsten van het referendum.”

Wethouder Molenaar noemt in haar brief aan de raad, haar gezondheid en mantelzorgtaken als redenen om het ambt neer te leggen. Molenaar: “In overleg met mijn gezin heb ik ervoor gekozen om een stap terug te doen. Ik had de termijn heel graag afgemaakt, maar gezondheid gaat voor.”

Benauwd
In juli kreeg Molenaar last van aanhoudende benauwdheid en later volgde een CT scan van hart en longen. “De uitkomsten zijn gelukkig niet direct levensbedreigend, maar ik volg het advies op van de cardioloog om het voorlopig rustiger aan te doen. Er volgen nog een paar onderzoeken en ik heb medicatie gekregen.” Het vertrek van Molenaar valt samen met een door de raad aangekondigd integriteitsonderzoek. Naar aanleiding van signalen van de Ondernemingsraad van de gemeente, werd tijdens de raadsvergadering van 9 juli 2024 besloten tot een breed onderzoek naar het hele college. Molenaar: “Deze samenloop van omstandigheden vind ik natuurlijk erg jammer.” Ze geeft aan beschikbaar te zijn voor het onderzoek. “Ik onderschrijf de noodzaak van het onderzoek voor 100 procent. Uiteraard zal ik alle medewerking aan het onderzoek verlenen. Verantwoording afleggen is onlosmakelijk verbonden met het ambt.”

Vervanging
Er is op dit moment nog geen nieuwe kandidaat voor de vervanging van wethouder Molenaar. Zandbergen: “Uiteraard zal namens de Inwonerspartij een nieuwe wethouder aantreden. In de tussentijd zal worden bezien of wethouder Frowijn (ITH) tijdelijk meer taken op zich kan nemen. Dat geeft ons de tijd om met een goede kandidaat die met hart voor Houten en haar inwoners aan de slag gaat op de ingeslagen weg van wethouder Molenaar. Zij heeft zichtbaar veel bereikt om betaalbare woningen te realiseren voor zowel starters als ouderen en heeft samen met inwoners het unieke ruimtelijke karakter van Houten weten te behouden. Een zeer belangrijk resultaat voor ons als Inwonerspartij, waarin wij recht hebben kunnen doen aande uitkomsten van het referendum. Wij zijn haar ontzettend erkentelijk voor haar inzet en de hele fractie steunt haar in deze moeilijke tijd en staat vierkant achter haar.”

Veel bereikt
Wethouder Molenaar kijkt met dankbaarheid terug. “Met het vaststellen van het Houtens DNA is het unieke en vertrouwde karakter van Houten gered. Er is een inhaalslag gemaakt met de woningbouw met onder meer het KPN gebouw met 230 starterswoningen, de 70 tot 90 zorgwoningen op de plek van het oude saunagebouw, en Hofstad IVb bij de Grassen, goed voor ruim 220 woningen. De ontwikkeling lag jarenlang stil en is vlot getrokken door nieuwe onderhandelingen. Ook vele, kleinere bouwprojecten staan goed op de rails. Daarnaast kwamen er nieuwe bouw- en woonregels als het tijdelijk wonen in tuinhuisjes, zelfbewoningsplicht, het anti-speculatiebeding, de Starterslening, een verruiming van de regels voor woningsplitsing, een minimale instandhoudingstermijn voor sociale huurwoningen, en soepeler regels voor Houtense inwonersgroepen die zelf willen bouwen. De stedenbouwkundige plannen voor de Molenzoom, het Centrum en de Koppeling zijn in de afrondende fase, inclusief de plannen voor het revitaliseren van het Rond. Alles past in het Houtens DNA en het is hier en daar zelfs spectaculair. Ik had dat graag gepresenteerd aan de raad en onze inwoners, maar het is niet anders. Het is allemaal in goede handen bij de mensen van Bouwen voor Houten. Zonder hen was er niets van de grond gekomen.”